เมื่อการหายใจเริ่มหนักตั้งแต่ตื่นนอน
หลายคนมองว่าอาการหายใจติดขัดหรือเสียงแหบในตอนเช้าเป็นเพียงผลจากอากาศเย็น หรือยังไม่ตื่นเต็มที่หลังลุกจากเตียง แต่หากความรู้สึกนี้เกิดซ้ำแล้วซ้ำเล่าในหลายวันติดต่อกัน และมาพร้อมความอ่อนเพลียทั้งที่นอนหลับเพียงพอ นั่นอาจเป็นสัญญาณที่ไม่ควรมองข้าม

ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับปอดมักอธิบายความรู้สึกเหมือนมีบางสิ่งที่มองไม่เห็นมารัดแน่นบริเวณลำคอหรือทรวงอก ทำให้การหายใจไม่ลื่นไหลเหมือนเดิม หลังจากนอนหลับยาวตลอดคืน ทางเดินหายใจจะแห้งลง อุณหภูมิต่ำลง สิ่งผิดปกติภายในปอดจึงอาจรบกวนการไหลเวียนของอากาศได้ง่าย เมื่อเปลี่ยนท่าจากนอนเป็นนั่งหรือยืน อาการหายใจลำบากอาจชัดเจนขึ้น และบางครั้งมีเสียงแหบเรื้อรังร่วมด้วย

จุดสังเกตสำคัญคือ ความรู้สึกขาดออกซิเจนนี้ไม่หายไปอย่างสิ้นเชิงแม้ได้พักผ่อน เพียงแค่ทุเลาลงเล็กน้อยก่อนจะกลับมาใหม่ในเช้าวันถัดไป ร่างกายจะรู้สึกอ่อนล้า แน่นหน้าอกเล็กน้อย เวียนศีรษะ คล้ายกับว่ายังไม่ได้พักผ่อนอย่างแท้จริง

ช่วงเช้ามืดเป็นเวลาที่ความผิดปกติของปอดหลายอย่างมักแสดงออกได้ชัดเจน หลังจากร่างกายพักมาทั้งคืน

อาการแน่นหน้าอกแบบคลุมเครือแต่เกิดซ้ำ
อาการเจ็บหรือแน่นหน้าอกมักทำให้หลายคนนึกถึงโรคหัวใจ แต่ในกรณีของความผิดปกติร้ายแรงที่ปอด ความรู้สึกนี้มีลักษณะเฉพาะตัว ในระยะแรกมักไม่เจ็บรุนแรง แต่จะเป็นอาการอึดอัดลึก ๆ เหมือนมีอะไรมากดทับในทรวงอก บอกไม่ถูกว่าเจ็บอย่างไร

ปอดตั้งอยู่ในช่องอกซึ่งมีปลายประสาทจำนวนมาก เมื่อเกิดความผิดปกติ การหายใจลึก การไอ หรือการขยับตัวแรง ๆ อาจทำให้อาการแน่นหรือเจ็บชัดขึ้น ในตอนเช้า เมื่อปอดเริ่ม “ทำงาน” มากขึ้นหลังจากพักมานาน ความรู้สึกนี้จึงมักปรากฏเด่นชัด

สิ่งที่ควรระวังคือ อาการนี้ไม่ได้เกิดจากการใช้แรงหนักหรือความเครียดทางอารมณ์ แต่จะรู้สึกลึก หนัก และไม่สบายมากขึ้นเมื่อหายใจลึกหรือไอ หลายคนมองข้ามเพราะคิดว่าเป็นเพียงอาการเมื่อยกล้ามเนื้อหรือผลจากอากาศเปลี่ยนแปลง จนพลาดสัญญาณเตือนสำคัญไป

อาการปวดร้าวไปที่ไหล่และแขนโดยหาสาเหตุไม่ได้
มีไม่น้อยที่ตรวจพบปัญหาร้ายแรงของปอดจากการไปพบแพทย์ด้วยอาการปวดไหล่หรือปวดแขนเรื้อรัง ทั้งที่ไม่ได้รับบาดเจ็บ อาการปวดนี้มักชัดเจนในตอนเช้า เมื่อไหล่และแขนเริ่มขยับหลังจากอยู่นิ่งมาทั้งคืน

สาเหตุคือปอดอยู่ใกล้บริเวณไหล่และแขน โดยเฉพาะส่วนยอดของปอด เมื่อมีความผิดปกติ อาจเกิดการกดทับเนื้อเยื่อและเส้นประสาทรอบข้าง ทำให้ปวดร้าวตามแนวประสาท ความปวดมักลึกและเรื้อรัง ไม่เหมือนอาการปวดกล้ามเนื้อหรือข้อ และไม่ทุเลาแม้จะนวดหรือพักผ่อน

หากมีอาการปวดไหล่หรือปวดด้านในของแขนต่อเนื่อง ไม่เท่ากันทั้งสองข้าง และมีอาการอ่อนเพลียหรือหายใจลำบากร่วมด้วย นั่นอาจเป็นสัญญาณที่ร่างกายกำลังพยายาม “ส่งเสียงเตือน”

อาการไอและหายใจลำบากในตอนเช้าอาจเป็นสัญญาณผิดปกติของระบบทางเดินหายใจที่ควรใส่ใจ

อาการไอในตอนเช้าที่ไม่ใช่เรื่องเล็ก
การไอเป็นปฏิกิริยาปกติ โดยเฉพาะในตอนเช้าเมื่อร่างกายต้องขับสิ่งค้างคาในทางเดินหายใจออก แต่การไอที่เกี่ยวข้องกับความผิดปกติร้ายแรงของปอดจะให้ความรู้สึกต่างออกไป คือแน่นหน้าอก ไอเป็นชุด ๆ และหายใจติดขัดเหมือนมีอะไรอุดอยู่

ผู้ที่มีอาการอาจไอแห้งเรื้อรัง หรือมีเสมหะสีขาวเหนียวเพียงเล็กน้อย ในบางราย เสมหะอาจมีเลือดปนหรือเกิดอาการไอเป็นเลือดเมื่ออาการรุนแรงขึ้น อาการไอเหล่านี้มักกำเริบเมื่ออุณหภูมิหรือท่าทางเปลี่ยนกะทันหัน ซึ่งพบได้บ่อยในช่วงเช้า โดยเฉพาะฤดูหนาว

แตกต่างจากอาการไอจากหวัดทั่วไป อาการนี้ไม่ดีขึ้นแม้ใช้ยาทั่วไป และมีแนวโน้มจะเป็นอยู่นานและรุนแรงขึ้นตามเวลา

สรุป
ความผิดปกติร้ายแรงของปอดไม่ได้แสดงอาการชัดเจนตั้งแต่แรกเสมอไป บางครั้ง การเปลี่ยนแปลงเล็ก ๆ ที่เกิดซ้ำในตอนเช้า คือเบาะแสที่สำคัญที่สุด อาการหายใจลำบาก แน่นหน้าอก ปวดไหล่แขน หรือไอผิดปกติ ไม่ได้หมายความว่าจะเป็นโรคร้ายแน่นอน แต่การใส่ใจและตรวจเช็กตั้งแต่เนิ่น ๆ สามารถสร้างความแตกต่างอย่างมากต่อสุขภาพได้

หากร่างกายส่งสัญญาณเตือนเหล่านี้อย่างต่อเนื่อง อย่าผัดวันหรือปลอบใจตัวเองด้วยการคาดเดา การเข้ารับการตรวจอย่างทันท่วงทีคือวิธีที่ดีที่สุดในการปกป้องปอดและอนาคตของคุณ

แชร์บทความนี้เพื่อเตือนคนที่คุณห่วงใย