อาหารเช้ามีผลต่อสุขภาพระยะยาวของเด็กมาก อย่าให้เด็กกินแบบพอผ่าน ๆ ไป

คนโบราณเคยกล่าวว่า “อาหารคือสิ่งสำคัญที่สุดของมนุษย์” การกินเป็นเรื่องใหญ่ โดยเฉพาะกับเด็กที่อยู่ในวัยเจริญเติบโต พ่อแม่จำนวนไม่น้อยยอมเสียเงินซื้ออาหารเสริม นม นิวทริชั่น และวิตามินนานาชนิด แต่กลับมองข้ามเรื่องสำคัญที่สุดอย่างอาหารเช้า ซึ่งเป็นมื้อที่มีผลต่อสุขภาพระยะยาวของเด็กมากที่สุด

เรื่องราวของคุณแม่ “จาง” ผู้เป็นแม่ของเด็กหญิงวัย 14 ปีในประเทศจีน ทำให้หลายคนตกตะลึง ด้วยความที่เป็นผู้หญิงทำงานยุ่งตลอดเวลา เธอแทบไม่มีเวลากินข้าวเช้ากับลูก กลัวลูกหิว จึงให้เงินลูกไปซื้อกินเอง หรือซื้อง่าย ๆ อย่างอาหารจานด่วนให้เป็นอาหารเช้า เด็กสาวก็ชอบมาก บางวันกินทีเดียว 2–3 ชุด

จนกระทั่งวันหนึ่ง ครูประจำชั้นโทรมาแจ้งว่าลูกสาวปวดท้องอย่างรุนแรงจนล้มลงกับพื้น เมื่อไปตรวจที่โรงพยาบาล ผลตรวจทำให้ทุกคนช็อก เมื่อเด็กหญิงอายุเพียง 14 ปีถูกวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ แม่แทบไม่เชื่อ ถามย้ำว่าหมอจะวินิจฉัยผิดหรือไม่

เมื่อสอบถามเรื่องพฤติกรรมการกิน จึงพบสาเหตุว่าเด็กกินอาหารจานด่วนเป็นอาหารเช้ามาตลอดหลายปี “ลูกกินอาหารจานด่วนทุกเช้า” แม่พูดทั้งน้ำตา แต่ทุกอย่างก็สายเกินไปแล้ว วัยที่ควรคิดถึงโรงเรียนและเพื่อน ๆ ต้องกลายเป็นการต่อสู้กับโรคร้ายแทน

ที่น่ากลัวก็คือ นี่ไม่ใช่เหตุการณ์เดียว กรณีโศกนาฏกรรมจากการกินอาหารผิดวิธีในเด็กเกิดขึ้นมากขึ้นเรื่อย ๆ

อีกครอบครัวหนึ่งที่ยุ่งมากจึงซื้อขนมปังและเค้กจำนวนมากเก็บไว้ให้ลูกกินเอง เมื่อหิวหรือตอนเช้า ไม่นานเด็กก็ผอมลงอย่างรวดเร็ว ปวดท้องรุนแรง ช่วงแรกพ่อแม่ไม่ใส่ใจ คิดว่าแค่ท้องเสียธรรมดา จนสุดท้ายไปโรงพยาบาลจึงพบก้อนเนื้อในร่างกาย และถูกวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งไต สาเหตุเกี่ยวข้องกับการกินอาหารแปรรูปมากเกินไปเป็นเวลานาน แม้จะรักษา ฟอกไต และให้คีโมอย่างเต็มที่ แต่เด็กก็ไม่รอด

อีกกรณีหนึ่ง แม่ไม่มีเวลาเตรียมอาหารเช้า จึงซื้อน้ำเต้าหู้และอาหารริมทางให้ลูกกินทุกวัน คิดว่าแค่นี้ก็พอมีสารอาหาร แต่ไม่นานเด็กก็เริ่มเหนื่อยง่าย ร่างกายทรุดโทรม เมื่อไปโรงพยาบาลพบว่าเป็นไตวายเฉียบพลัน และ “ตัวการ” คืออาหารเช้าที่ดูเหมือนจะธรรมดานั้นเอง

แม้แต่เด็กหญิงวัย 6 ขวบ ที่ทุกเช้าดื่มนมถั่วเหลืองและกินปาท่องโก๋ วันหนึ่งหลังจากกินเช้าแล้วไปโรงเรียน ก็เกิดอาเจียนและท้องเสียรุนแรง เมื่อแม่รีบพาไปโรงพยาบาล เด็กก็เสียชีวิตแล้ว สาเหตุคือ นมถั่วเหลืองสุกไม่พอ ทำให้เกิดพิษอาหารอย่างรุนแรง

เรื่องเหล่านี้ทำให้พ่อแม่ต้องถามตัวเองว่า ทุกวันนี้เราให้อะไรเป็นอาหารเช้าแก่ลูก? ปลอดภัยไหม? เพียงพอและเหมาะสมกับสุขภาพหรือเปล่า?

ผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการย้ำว่า อาหารเช้ามีความสำคัญอย่างยิ่งต่อเด็กที่กำลังเติบโต อาหารเช้าที่เหมาะสมช่วยให้เด็กมีพลัง สมาธิดี และร่างกายแข็งแรง ในทางกลับกัน การกินอาหารเช้าแบบตามมีตามเกิด อาจทิ้งผลเสียระยะยาวต่อสุขภาพได้

โดยเฉพาะอาหารบางประเภทที่ไม่ควรปรากฏบ่อย ๆ ในเมนูอาหารเช้าของเด็ก ได้แก่

• ไข่ที่สุกไม่ทั่ว
  ไข่ลวก ไข่ดาวที่ยังดิบด้านใน อาจมีเชื้อซัลโมเนลล่า ทำให้ติดเชื้อรุนแรงได้ ควรให้เด็กกินไข่ที่สุกสนิทจะปลอดภัยกว่า
  
  
  

• อาหารค้างคืน
  อาหารค้างคืนมีความเสี่ยงต่อการปนเปื้อนเชื้อโรค ระบบทางเดินอาหารของเด็กยังบอบบาง เสี่ยงต่อการอักเสบและท้องเสีย

• ของหวาน
  น้ำตาลในเครื่องดื่มหวาน เค้ก ขนมต่าง ๆ สูงเกินคาด หากกินบ่อยตอนเช้า จะทำลายระบบย่อยอาหาร เพิ่มความเสี่ยงอ้วน ภูมิคุ้มกันลดลง และรบกวนระบบเผาผลาญ
  
  
  

• ฟาสต์ฟู้ด และอาหารแช่แข็ง
  กลุ่มนี้มีโซเดียมและสารกันบูดสูง หากกินนาน ๆ อาจเพิ่มความเสี่ยงความดันสูง เบาหวาน และโรคเรื้อรังในอนาคต