“ดื่ม – กิน ร้อน เกิน ไป เสี่ยง ทำลาย หลอด อาหาร และ กระเพาะ”

หลายคนคงคุ้นเคยกับคำแนะนำ เช่น “ถ้าปวดท้อง ดื่มน้ำอุ่น” หรือ “กินข้าว / ซุปตอนยังร้อนช่วยย่อย” … แต่คุณทราบไหมว่า ระดับอุณหภูมิที่ “พอเหมาะ” เพื่อให้ปลอดภัย และระดับที่เริ่มเกิดอันตรายต่อหลอดอาหารและกระเพาะเป็นเท่าใด?

มีรายงานกรณีชายจีนชื่อ Zhang อายุไม่ถึง 40 ปี ดูภายนอกสุขภาพดีและกระฉับกระเฉง แต่กลับต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วยอาการเจ็บและแสบคอรุนแรง เขาคิดว่าเป็นแค่ “คออักเสบ” จึงมักดื่มน้ำผึ้งร้อน ๆ เพื่อฆ่าเชื้อและบรรเทาอาการ แต่กลับพบว่าเมื่อดื่มเข้าไปแล้วอาการกลับแย่ลง—กลืนลำบาก คลื่นไส้ และหายใจเจ็บ

หลังจากครอบครัวโน้มน้าวให้ไปตรวจ พบว่า เมื่อส่องกล้อง พบว่า หลอดอาหารของเขาเปลี่ยนเป็นสีขาว – เทา มีลักษณะขรุขระ มีเมือกขาวและแผลลึก ถึงขนาดแพทย์แซวว่าเหมือน “หนังหมูต้มไม่สุก” ผลตรวจเพิ่มเติมชี้ว่าเขาเป็น หลอดอาหารอักเสบเรื้อรัง มีแผล และมีสัญญาณขั้น “ก่อนมะเร็งหลอดอาหาร”

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านระบบทางเดินอาหารและตับ & น้ำดี จากจีน Wu Zongqin วิเคราะห์ว่า สาเหตุสำคัญมาจากพฤติกรรมการกิน และ ดื่มที่ร้อนมากเป็นเวลาหลายปี โดยเขามีความเชื่อว่า “กินร้อน = ฆ่าเชื้อ = ดีต่อสุขภาพ” — แต่จริง ๆ แล้วนั่นคือความเชื่อที่อันตราย

📌 ทำไมการกิน/ดื่มร้อนจัดถึง “ทำลาย” หล­อดอาหาร และ กระเพาะ?

• ภายในช่องปากและหลอดอาหารปกติ อุณหภูมิอยู่ระหว่างประมาณ 16 – 37 °C

• แพทย์อธิบายว่า อุณหภูมิที่เหมาะสมสำหรับการกินดื่มอยู่ราว 10 – 40 °C

• แต่หลอดอาหารจะเริ่มทนได้ถึงประมาณ 60 °C ก่อนที่จะเกิดความเสียหาย — เมื่อกินดื่มบ่อย ๆ ที่อุณหภูมิสูงเกินนี้ เยื่อบุหลอดอาหารจะถูก “เผา” เบา ๆ (burn) ซ้ำ ๆ ซึ่งแผลเล็ก ๆ หากไม่หายดีจะกลายเป็นอักเสบเรื้อรังและเพิ่มความเสี่ยงมะเร็งหลอดอาหารได้

โดยมีงานวิจัยพบว่า การดื่มเครื่องดื่มหรือกินอาหารที่อุณหภูมิสูง “มีความสัมพันธ์เชิงบวก” กับมะเร็งหลอดอาหารประเภท “squamous cell carcinoma” (ESCC) โดยทั่วไป — เช่น งานวิเคราะห์พบบางคนที่ดื่มชาร้อนมากมีความเสี่ยงสูงขึ้นราว 1.79 เท่า เมื่อเทียบกับคนดื่มชาที่อุณหภูมิต่ำกว่า

นอกจากนี้งานของ International Agency for Research on Cancer (IARC) ซึ่งเป็นหน่วยงานของ World Health Organization (WHO) ได้จัดให้การดื่ม “เครื่องดื่มที่ร้อนมาก” (above ~65 °C) เป็นกลุ่ม 2A “อาจก่อมะเร็งในมนุษย์” (probably carcinogenic) เนื่องจากอุณหภูมิเอง ไม่ใช่ตัวเครื่องดื่ม

 

 ข้อแนะนำเพื่อหลีกเลี่ยงอันตราย

• หลีกเลี่ยงการดื่มหรือกิน ‘ร้อนจัด’ — โดยเฉพาะเครื่องดื่มที่อุณหภูมิ 65 °C ขึ้นไป ซึ่งเริ่มมีหลักฐานว่าเพิ่มความเสี่ยง

• ปล่อยให้เครื่องดื่ม หรือซุปเย็นลงสักเล็กน้อยก่อนดื่ม/กิน

• กลืนช้า ๆ อย่ารีบร้อน กินอย่างสุขุม จะช่วยลดการโดนกระทบความร้อนซ้ำ ๆ ที่เยื่อบุหลอดอาหาร

• หากมีอาการแสบคอ กลืนลำบาก หรือมีอาการผิดปกติในช่องคอหรือหลอดอาหาร ควรไปพบแพทย์ทันที

สรุป

แม้การกินร้อนอาจให้ความรู้สึกว่า “อุ่น + ดีต่อสุขภาพ” แต่ถ้าร้อนเกินไปเป็นประจำ ก็อาจกลายเป็นภัยเงียบต่อหลอดอาหารและกระเพาะอาหาร — จนอาจนำไปสู่ภาวะอักเสบเรื้อรังและเพิ่มความเสี่ยงมะเร็ง