เวลาที่เราเดินผ่านสวนสาธารณะ ริมถนน หรือในพื้นที่ชนบท หลายคนอาจสังเกตเห็นว่าต้นไม้จำนวนมาก โดยเฉพาะตามข้างทาง มักมีลำต้นทาด้วยสีขาวครึ่งล่างของต้น หลายคนอาจคิดว่านั่นเป็นเพียงการตกแต่งให้ดูสะอาดหรือสวยงามเท่านั้น แต่แท้จริงแล้ว สีขาวที่เห็นนั้นมีเหตุผลและประโยชน์มากกว่าที่คิด และมีคนไม่กี่คนเท่านั้นที่รู้ความจริงข้อนี้

สีขาวที่ทาบนลำต้นของต้นไม้ไม่ใช่สีทั่วไป แต่ส่วนใหญ่มักเป็น ปูนขาว (แคลเซียมไฮดรอกไซด์) ซึ่งมีคุณสมบัติพิเศษหลายอย่าง ทั้งช่วยป้องกันแมลง เชื้อรา และลดความร้อนจากแสงแดด ปูนขาวมีฤทธิ์เป็นด่างอ่อน ๆ ที่สามารถขับไล่แมลงบางชนิด เช่น มด ปลวก หรือด้วงเจาะเปลือกไม้ได้ดี จึงช่วยป้องกันไม่ให้แมลงมาวางไข่หรือลอกเปลือกไม้จนต้นไม้เสียหาย

อีกหนึ่งเหตุผลสำคัญคือ การป้องกันแสงแดดและอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงอย่างรุนแรง ในบางพื้นที่ โดยเฉพาะฤดูร้อน แสงแดดแรงมากจนทำให้เปลือกไม้ร้อนจัด พอตกกลางคืนอุณหภูมิลดลงอย่างรวดเร็ว ความต่างของอุณหภูมิอาจทำให้เปลือกไม้แตกร้าวได้ การทาสีขาวช่วยสะท้อนแสงแดด ทำให้ลำต้นไม่ร้อนจนเกินไป และช่วยลดการแตกร้าวจากความร้อนสลับความเย็นได้เป็นอย่างดี

นอกจากนี้ สีขาวยังช่วยให้ มองเห็นต้นไม้ได้ชัดเจนในตอนกลางคืน โดยเฉพาะต้นไม้ที่อยู่ริมถนน การทาสีขาวที่โคนต้นช่วยให้คนขับรถมองเห็นขอบทางได้ง่าย ลดโอกาสเกิดอุบัติเหตุได้อีกด้วย ดังนั้น เหตุผลหนึ่งที่หน่วยงานท้องถิ่นมักให้คนงานทาสีต้นไม้ตามถนนใหญ่ ก็คือเพื่อเพิ่มความปลอดภัยในการจราจรนั่นเอง

ในบางพื้นที่เกษตรกรรม เช่น สวนผลไม้หรือสวนยางพารา ชาวสวนยังใช้ปูนขาวทาต้นไม้เพื่อป้องกันโรคเชื้อราที่เกิดจากความชื้นสูง ปูนขาวช่วยดูดซับความชื้นส่วนเกิน และป้องกันการเจริญเติบโตของเชื้อราบางชนิดได้ด้วย ถือเป็นวิธีธรรมชาติที่ปลอดภัยและไม่ต้องพึ่งสารเคมีแรง ๆ

แม้ว่าการทาปูนขาวจะมีประโยชน์หลายด้าน แต่ก็ต้องทาให้ถูกวิธี โดยควรผสมปูนขาวกับน้ำในอัตราส่วนที่พอดี ไม่ข้นหรือเหลวเกินไป และควรทาบริเวณโคนต้นขึ้นมาประมาณ 50–100 เซนติเมตร ไม่จำเป็นต้องทาทั้งต้น เพราะจุดที่ได้รับแสงและความร้อนมากที่สุดอยู่ช่วงล่างของลำต้นนั่นเอง

ทุกวันนี้ หลายคนอาจมองข้ามความสำคัญของการทาสีขาวบนต้นไม้ เพราะคิดว่าเป็นเพียงความสวยงาม แต่แท้จริงแล้ว มันเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่สืบต่อกันมานาน เป็นวิธีง่าย ๆ ที่ใช้วัสดุธรรมชาติราคาถูก แต่ช่วยดูแลต้นไม้ให้แข็งแรง ปลอดภัย และยืนยาวขึ้นได้อย่างน่าทึ่ง

ดังนั้น ครั้งต่อไปเมื่อคุณเห็นต้นไม้ริมทางที่ถูกทาด้วยสีขาว อย่าเพิ่งคิดว่ามันแค่เพื่อความสะอาด เพราะเบื้องหลังนั้นคือความรู้ ความเข้าใจธรรมชาติ และความตั้งใจของคนดูแลต้นไม้ ที่อยากให้ต้นไม้เติบโตอย่างปลอดภัย ทนแดด ทนฝน และอยู่คู่กับเราไปอีกนาน 🌿