40 ปีแห่งความลับของอูลูรู... เหตุใดออสเตรเลียจึง ‘คืนดินแดนศักดิ์สิทธิ์’ ให้ชนพื้นเมือง?

วันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2528 เป็นวันที่ประเทศออสเตรเลียได้สร้างประวัติศาสตร์ครั้งสำคัญ เมื่อรัฐบาลได้ประกาศ มอบคืนกรรมสิทธิ์ที่ดินของ “อูลูรู-กะตะจูตะ” ให้แก่ชนพื้นเมือง “อะนันงู”  ผู้ซึ่งดูแลผืนดินศักดิ์สิทธิ์แห่งนี้มานับพันปี 

แต่เบื้องหลังการคืนดินแดนครั้งนั้น กลับมีเรื่องราวที่หลายคนไม่เคยรู้ — ตั้งแต่การต่อสู้ของชุมชนพื้นเมืองเพื่อเรียกร้องสิทธิ์ในดินแดน ไปจนถึงความเชื่อทางจิตวิญญาณที่ทำให้ “อูลูรู” ไม่ใช่เพียงแค่ “ภูเขาหินยักษ์กลางทะเลทราย” แต่คือหัวใจของตำนานและความเชื่อที่เชื่อมโยงคนกับผืนดิน

จากการต่อสู้สู่ชัยชนะแห่งศรัทธา
ชนพื้นเมือง “อะนันงู” อาศัยอยู่ในพื้นที่อูลูรูมานานกว่า สามหมื่นปี แต่เมื่อออสเตรเลียกลายเป็นอาณานิคม พวกเขาต้องสูญเสียสิทธิ์ในแผ่นดินที่บรรพบุรุษเคยถือครอง หลายสิบปีแห่งการต่อสู้ด้วยสันติในที่สุดก็สิ้นสุดลงเมื่อปี พ.ศ. 2528 รัฐบาลออสเตรเลียจึงประกาศคืนกรรมสิทธิ์ที่ดินอย่างเป็นทางการ

อูลูรู — ภูเขาหินที่มีชีวิต
สำหรับชนพื้นเมือง “อะนันงู” อูลูรูไม่ใช่เพียงภูเขาหินสูงกว่า 348 เมตร แต่เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่เชื่อว่ามี “จิตวิญญาณของบรรพบุรุษ” สถิตอยู่ และเป็นศูนย์กลางของพิธีกรรม “อินมา”  ซึ่งเล่าขานเรื่องราวการกำเนิดโลกตามตำนาน “จูกูรปา” หรือที่ชาวโลกเรียกว่า “ดรีมไทม์” 

40 ปีต่อมา... ความภาคภูมิและความท้าทาย
ปี พ.ศ. 2568 ประเทศออสเตรเลียได้จัดงานเฉลิมฉลองครบรอบ 40 ปีแห่งการคืนดินแดน ที่บริเวณ ทะลิงคูรู-ญากุนญัจกู  ภายในอุทยาน มีการจัดแสดงศิลปวัฒนธรรม พิธีกรรมพื้นเมือง และตลาดศิลปะจากชุมชนอะนันงู

นายกรัฐมนตรี แอนโทนี อัลบานีซี  กล่าวในพิธีว่า

“วันนี้คือวันแห่งความหวังและการยืนยันว่า อูลูรูคือหัวใจของเรื่องราวของชาติออสเตรเลีย”

แต่ในอีกมุมหนึ่ง ชุมชน มูติจูลู  ซึ่งอยู่รอบพื้นที่อูลูรู ยังคงเผชิญกับปัญหาความยากลำบาก — บ้านเรือนทรุดโทรม น้ำสะอาดไม่เพียงพอ และการเข้าถึงการศึกษายังจำกัด
การคืนดินแดนแม้จะเป็นชัยชนะเชิงสัญลักษณ์ แต่เส้นทางสู่การสร้างคุณภาพชีวิตที่เท่าเทียมยังคงต้องดำเนินต่อไป

อูลูรูจึงไม่ใช่เพียงสัญลักษณ์ของอดีต แต่คือเครื่องเตือนใจว่า “ผืนดินมีความหมายมากกว่าพรมแดน”