จิตหลุดออกจากร่างได้จริงไหม? ปรากฏการณ์ “ฝันรู้ตัว” ที่นักวิทยาศาสตร์ยืนยันว่ามีอยู่จริง!

คุณเคยรู้สึกไหม… ตอนที่กำลังหลับอยู่ดี ๆ จู่ ๆ เหมือน “มีใครบางคน” มองอยู่ข้างเตียง ทั้งที่ในห้องไม่มีใครเลย หรือรู้สึกเหมือน “ตัวเองลอยออกจากร่าง” แล้วมองเห็นร่างของตัวเองกำลังนอนอยู่ 

เรื่องแบบนี้ไม่ใช่แค่เรื่องเล่าหรือความเชื่อทางไสยศาสตร์ — แต่มันเป็นสิ่งที่นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกศึกษามานานแล้ว และเรียกว่า “ภาวะฝันรู้ตัว” หรือในบางกรณี คล้ายกับ “อาการผีอำ”

เกิดอะไรขึ้นกับสมองของเรา?

นักประสาทวิทยาพบว่า ช่วงเวลาที่ร่างกายเราหลับสนิทที่สุด เรียกว่า ช่วงการเคลื่อนไหวตาอย่างรวดเร็ว 
ในช่วงนี้ สมองส่วนหนึ่งยังคงทำงาน โดยเฉพาะส่วนที่เกี่ยวข้องกับ “การรับรู้” และ “ความคิดสร้างสรรค์”

นั่นหมายความว่า แม้ร่างกายจะหลับลึก แต่ “จิตใจ” กลับตื่นขึ้นบางส่วน ทำให้เรารู้ตัวว่ากำลังฝันอยู่จริง ๆ!
บางคนสามารถควบคุมสิ่งที่เกิดขึ้นในฝันได้ เช่น บินได้ เดินทะลุกำแพง หรือพูดคุยกับคนที่จากไปแล้ว 

ทำไมบางคนถึงรู้สึกว่า “ออกจากร่างกาย”?

นักวิทยาศาสตร์อธิบายว่า สมองส่วนที่ควบคุมการรับรู้ตำแหน่งร่างกาย (บริเวณขมับและกระหม่อม) ทำงานผิดจังหวะ ทำให้เกิดภาพหลอนว่าตัวเอง “ลอยออกจากร่าง”
ในทางการแพทย์ สิ่งนี้เรียกว่า ประสบการณ์นอกกาย ซึ่งมีบันทึกทางวิทยาศาสตร์ตั้งแต่สมัยศตวรรษที่ 19

งานวิจัยในปี พ.ศ. 2565 ยังพบว่า คนที่สามารถฝันรู้ตัวบ่อย ๆ จะมีสมองส่วนควบคุมสติแข็งแรงกว่าคนทั่วไป ทำให้มีสมาธิและอารมณ์มั่นคงมากกว่าอีกด้วย

ความจริงที่หลายคนไม่รู้

• มากกว่า ครึ่งหนึ่งของประชากรโลก เคยฝันรู้ตัวอย่างน้อยหนึ่งครั้งในชีวิต

• นักบินอวกาศเคยรายงานว่า พวกเขามักฝันรู้ตัวบ่อยขึ้นในสภาวะไร้น้ำหนัก

• นักจิตวิทยาพบว่า การตั้งใจบอกตัวเองก่อนนอนว่า “คืนนี้จะรู้ตัวในฝัน” สามารถเพิ่มโอกาสเกิดฝันรู้ตัวได้จริง

“ฝันรู้ตัว” ไม่ใช่เรื่องเหนือธรรมชาติ แต่คือปรากฏการณ์ทางสมองที่พิสูจน์ได้จริง เป็นขอบเขตบาง ๆ ระหว่าง ความฝันและความจริง ที่เปิดโอกาสให้เราเข้าใจจิตใจของตัวเองลึกซึ้งยิ่งขึ้น

บางที… จิตของคุณอาจ “ตื่น” ขึ้นมาเพียงชั่วครู่หนึ่งในยามที่ร่างกายยังหลับอยู่ 
และนั่นอาจเป็นเหตุผลที่คุณรู้สึกเหมือนมี “อีกตัวคุณ” กำลังมองดูคุณในความมืด