สุขภาพ 30/10/2025 21:51

รีบไป.หาห.ม.อ! "เ.จ็.บค.อ" เกินกี่วันต้องระวัง? อย่าคิดว่าแค่หวัด อาจเป็นสัญญาณ "ม.ะ.เ.ร็.ง"

รีบไปหาหมอ! "เจ็บคอ" เกิน 2 สัปดาห์ต้องระวัง อย่าคิดว่าเป็นแค่หวัด อาจเป็นสัญญาณ "มะเร็งศีรษะและลำคอ"

อาการเจ็บคออาจเป็นอันตรายกว่าที่คุณคิด อย่ามองว่าเป็นเพียง "อาการป่วยเล็กน้อย" หรือเกิดจากสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลง เพราะมันอาจเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงการโจมตีของเซลล์มะเร็งได้ โดยเฉพาะหากมีอาการต่อเนื่องยาวนานเกินกว่า 2 สัปดาห์


อาการเจ็บคอเป็นสิ่งที่แทบทุกคนเคยประสบ โดยเฉพาะเมื่อสภาพอากาศแปรปรวนหรืออุณหภูมิลดลง หลายคนมักคิดว่าเป็นการติดเชื้อไข้หวัดหรือการอักเสบในลำคอตามปกติ แต่หากอาการเจ็บคอเรื้อรังเกิน 2 สัปดาห์ นั่นอาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคมะเร็ง โดยเฉพาะมะเร็งในบริเวณศีรษะและลำคอ

ทำไม "เจ็บคอเรื้อรัง" ถึงเป็นสัญญาณเตือนมะเร็ง?

นายแพทย์ จิริ คูเบส (Jiri Kubes) ผู้อำนวยการด้านการแพทย์ของศูนย์บำบัดโปรตอน (Proton Therapy Center) ในอังกฤษ กล่าวว่า มะเร็งศีรษะและลำคอเป็นหนึ่งในมะเร็งที่พัฒนาเร็วที่สุด การตรวจพบแต่เนิ่นๆ จึงมีบทบาทสำคัญในการรักษา หากอาการเจ็บคอของคุณดำเนินต่อไปเกินกว่า 2 สัปดาห์ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจอย่างละเอียด


นายแพทย์คูเบสระบุว่า อาการเจ็บคอที่ไม่หายขาดเป็นสัญญาณที่ถูกมองข้ามได้ง่ายที่สุดของมะเร็งศีรษะและลำคอ นอกจากนี้ ผู้ป่วยอาจพบอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น แผลในปากไม่หาย เหงือกบวม ปวดฟัน มีฝ้าขาวหรือแดงในช่องปาก หูอื้อ ปวดหูเรื้อรัง คอบวม หรือรู้สึกเจ็บเมื่อสัมผัสบริเวณคอ อาการเหล่านี้มักถูกเข้าใจผิดว่าเป็นโรคทั่วไป ทำให้หลายคนชะล่าใจจนกระทั่งโรคเข้าสู่ระยะลุกลาม

เนื้องอกร้ายในบริเวณศีรษะและลำคอ (รวมถึงคอหอย กล่องเสียง ทอนซิล ลิ้นไก่ ลิ้น เหงือก และเพดานปาก) มักจะเริ่มต้นที่เยื่อบุ ซึ่งเป็นบริเวณที่มีเส้นประสาทรับความรู้สึกจำนวนมาก เมื่อเซลล์มะเร็งเติบโต จะทำให้เกิดอาการเจ็บคอจากสาเหตุต่าง ๆ ดังนี้:

เซลล์มะเร็งจะรุกล้ำเข้าไปในเนื้อเยื่อรอบข้าง ทำให้เกิดการอักเสบและบวม
เกิดการกดทับเส้นประสาทรับความรู้สึกในบริเวณคอหอย กล่องเสียง และหู ทำให้รู้สึกเจ็บแสบ มีเสมหะ หรือเหมือนมีสิ่งแปลกปลอมติดอยู่ในคอ

โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เนื้องอกบริเวณทอนซิลหรือลิ้นไก่อาจลามไปถึงหูชั้นกลาง ผ่านเส้นประสาท ทำให้ผู้ป่วยมีอาการปวดลามไปที่หูแม้ว่าจะไม่มีโรคเกี่ยวกับหู คอ จมูกเลยก็ตาม
อาการเจ็บคอที่เกิดจากมะเร็งมักจะไม่บรรเทาลงแม้จะใช้ยา บ้วนปาก หรือยาปฏิชีวนะ และจะยังคงอยู่ต่อเนื่องเกิน 2 สัปดาห์ ซึ่งแตกต่างจากอาการเจ็บคอจากการอักเสบทั่วไปอย่างชัดเจน

ชนิดของมะเร็งที่มักทำให้เจ็บคอเรื้อรัง

อาการเจ็บคอที่ยาวนานมักพบในโรคมะเร็งกลุ่มต่อไปนี้:


มะเร็งหลังโพรงจมูก: เจ็บคอแบบเรื้อรัง ปวดลามขึ้นหู ร่วมกับอาการคัดจมูกข้างเดียว มีเลือดกำเดาไหลเล็กน้อย หรือหูอื้อ
มะเร็งทอนซิล: รู้สึกกลืนติดขัด เจ็บขณะกลืน ปวดคอข้างเดียวอย่างต่อเนื่อง และมีต่อมน้ำเหลืองที่คอบวมโต
มะเร็งกล่องเสียงหรือมะเร็งคอหอยส่วนล่าง: เสียงแหบ กลืนเจ็บ ปวดขณะพูดหรือกลืนน้ำลาย และน้ำหนักลดอย่างรวดเร็ว
มะเร็งโคนลิ้น: เจ็บคอลึก ยากต่อการระบุตำแหน่ง กลืนเจ็บมากขึ้นเรื่อย ๆ และอาจมีกลิ่นปากหรือแผลในปากที่ไม่หาย

เมื่อใดที่ผู้มีอาการเจ็บคอควรรีบไปตรวจคัดกรองมะเร็ง?

นายแพทย์คูเบสกล่าวว่า แม้ว่าอาการเจ็บคอส่วนใหญ่จะไม่มีอันตราย แต่การตรวจตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยตัดความเสี่ยงของมะเร็งออกไปได้ และช่วยให้ตรวจพบโรคอื่น ๆ ในช่องคอ กล่องเสียง หรือไซนัสได้ตั้งแต่ระยะแรกเริ่ม ท่านจึงเน้นย้ำว่า หากอาการเจ็บคอ ยาวนานเกิน 2 สัปดาห์ หรือมีอาการเจ็บคอ ร่วมกับอาการใดอาการหนึ่ง ดังต่อไปนี้ ควรรีบไปพบแพทย์เฉพาะทางหู คอ จมูก หรือแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านมะเร็งทันที:


ปวดลามไปถึงหู
รู้สึกติดขัด กลืนลำบาก หรือสำลัก
มีต่อมน้ำเหลืองที่คอบวม
เสียงแหบต่อเนื่องยาวนาน
น้ำหนักลด อ่อนเพลีย โดยไม่ทราบสาเหตุ

ใครคือกลุ่มเสี่ยงต่อมะเร็งศีรษะและลำคอ?

นายแพทย์คูเบสระบุว่า กลุ่มเสี่ยงสูง ได้แก่ ผู้ที่สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ หรือติดเชื้อไวรัส HPV ความเสี่ยงจะเพิ่มสูงขึ้นอย่างก้าวกระโดดหากมีการดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่ร่วมกัน นอกจากนี้ ผู้ที่มีอายุเกิน 50 ปี ผู้ที่ทำงานในสภาพแวดล้อมที่เป็นพิษ หรือมีสุขอนามัยในช่องปากไม่ดี ก็ควรใส่ใจเป็นพิเศษ


ที่น่าสนใจคือ งานวิจัยใหม่ ๆ ชี้ให้เห็นว่าการมีเพศสัมพันธ์ทางปากที่ไม่ปลอดภัย อาจเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อไวรัส HPV ซึ่งนำไปสู่มะเร็งหลังโพรงจมูก มะเร็งชนิดนี้กำลังมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในกลุ่มชายและหญิงที่อายุน้อยลง การรักษาสุขอนามัยในช่องปากที่ไม่ดี การกินหมาก การกินอาหารหมักดองเค็ม หรือการสัมผัสกับสารเคมี ฝุ่นไม้ แร่ใยหิน หรือรังสี ก็เป็นปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งศีรษะและลำคอเช่นกัน

การตรวจพบเร็วช่วยเพิ่มโอกาสรอดชีวิต

เช่นเดียวกับมะเร็งชนิดอื่น ๆ โอกาสในการรอดชีวิตจากมะเร็งศีรษะและลำคอขึ้นอยู่กับระยะเวลาที่ตรวจพบ หากวินิจฉัยได้ในระยะเริ่มต้น อัตราการรอดชีวิต 5 ปีอาจสูงถึง 60% แต่ถ้าตรวจพบในระยะลุกลาม ตัวเลขนี้จะลดลงเหลือต่ำกว่า 20% ตัวอย่างเช่น มะเร็งกล่องเสียงมีอัตราการรอดชีวิต 5 ปีถึง 62% ในระยะที่ 1 แต่ลดลงเหลือเพียง 18% ในระยะที่ 4

บทความในหมวดเดียวกัน

บทความใหม่