ปลาน้ำจืดล้ำค่า ลวดลายคล้ายงู ฉายา "โสมแห่งสายน้ำ" เนื้อหวานอร่อย อูมามิเหมือนผงชูรส 

ปลากระทิง หรือที่ชาวอีสานเรียกว่า ปลาหลาด มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Mastacembelus armatus อยู่ในวงศ์ปลากระทิง (Mastacembelidae) มีลำตัวเรียวยาว แบนข้างเล็กน้อย ครีบหลัง ครีบหาง และครีบก้นเชื่อมต่อกัน ด้านหลังมีก้านครีบแข็งสั้นหลายอัน ตาเล็ก ครีบอกใหญ่ หัวมีลายตั้งแต่ปลายจะงอยปากคาดมาที่ตาถึงช่องปิดเหงือก ตัวมีสีเทาอ่อนหรือน้ำตาลอมเหลือง มีลายสีคล้ำเป็นวงหรือเป็นลายเส้น มีลวดลายหลากหลายแบบ ด้านท้องสีจาง ครีบคล้ำมีจุดประสีเหลืองอ่อน มีขนาดประมาณ 30 - 50 เซนติเมตร ใหญ่สุดได้ถึง 80 เซนติเมตร

ปลากระทิงอาศัยอยู่ในแม่น้ำและแหล่งน้ำนิ่งสะอาด บริเวณที่มีกิ่งไม้หรือพืชน้ำหนาแน่น พบทุกภาคของประเทศไทยตั้งแต่แม่น้ำตอนล่างถึงบริเวณต้นน้ำลำธาร และยังนิยมรวบรวมเพื่อเลี้ยงเป็นปลาสวยงามด้วย

แต่ปัจจุบันปลากระทิงบางชนิด เช่น ปลากระทิงไฟ กำลังประสบปัญหาใกล้สูญพันธุ์ ทำให้กรมประมงต้องเข้ามาดำเนินการวิจัยและเพาะพันธุ์เพื่ออนุรักษ์ 

“โสมน้ำ” สัตว์เศรษฐกิจของเวียดนาม

ปัจจุบัน ปลากระทิง เป็นสัตว์เศรษฐกิจของเวียดนาม มีการเพาะเลี้ยงโดยควบคุมคุณภาพน้ำและป้องกันโรคอย่างเข้มงวด ทำให้ปลามีอัตรารอดสูงและเติบโตดี ราคาขายเฉลี่ยอยู่ที่ 200,000–260,000 ด่ง/กิโลกรัม หรือประมาณ 300–350 บาท/กิโลกรัม และเป็นที่นิยมในตลาดทั้งในประเทศและต่างประเทศ เช่น ญี่ปุ่น เกาหลี และจีน เป็นปลาน้ำจืดเนื้อหวาน มีกลิ่นหอมและเนื้อแน่นจนได้รับฉายาว่า “โสมแห่งสายน้ำ” ด้วยคุณค่าทางโภชนาการสูง โปรตีนมาก ไขมันต่ำ

ปลากระทิงชอบอาศัยในแหล่งน้ำไหลเอื่อย มีพื้นทรายหรือกรวด และปริมาณออกซิเจนในน้ำสูง กินสัตว์น้ำขนาดเล็ก เช่น ไส้เดือนน้ำ ลูกกุ้ง พืชน้ำ และตะไคร่น้ำ การเลี้ยงในบ่อบาดาลหรือบ่อพลาสติกช่วยให้ควบคุมคุณภาพน้ำได้ดีกว่าธรรมชาติ และลดความเสี่ยงโรคระบาด  

เนื้อปลากระทิงขึ้นชื่อว่ามีรสหวาน “เหมือนใส่ผงชูรส” จึงได้รับความนิยมในร้านอาหารและตลาดต่างประเทศ โดยเฉพาะในเอเชียตะวันออก ปัจจุบันมีการวิจัยต่อยอดสู่ผลิตภัณฑ์แปรรูป เช่น ปลากระทิงรมควัน ปลากระทิงแห้ง และซุปสำเร็จรูป